Ders İçerikleri

DERSİN KODU: KDE 327
DERSİN ADI:  Kürtçe Grameri (Kirmancki/Zazaki) I
T+U+T: 2+0+2
ZORUNLU/SEÇMELİ: Zorunlu
AKTS:  4

Zazaca alfabe 
Zazaca İsimler
Zazacada isim tamlaması
Zazacada ismin halleri
Zazacada sıfat tamlaması ve sıfatlar
Zazacada zamirler
Zazacada zarflar
Zazacada edatlar ve bağlaçlar
Zazacada fiiller
Zazacada şimdiki zaman
Zazacada geniş zaman

DERSİN KODU: KDE 427
DERSİN ADI:  Modern Kürt Edebiyatı (Kirmancki/Zazaki)
T+U+T: 2+0+2
ZORUNLU/SEÇMELİ: Seçmeli
AKTS:  3

Zaza edebiyatına giriş
Zazaca yazılan romanlar hakkında bilgi
Kilama Pepûgî romanının analizi
Zifqira Berî romanının analizi
Kilama Şîlane romanının Analizi
Zazaca yazılmış olan hikayeler hakkında bilgi
Hîkayeyê Koyê Bîngolî kitabının analizi
Teberik kitabının analizi
Beyi Se Bena kitabının Analizi
Çakêto Sipî kîtabının Analizi

DERSİN KODU:  KDE115  
DERSİN ADI:  TEMEL KÜRTÇE GRAMERİ(KURMANCÎ)-I
Kürtçenin alfabesi, 
İsim cümlesi
Olumsuz isim cümlesi
Soru cümlesi
Sayılar, saat
Haftanın günleri, aylar, mevsimler
Somut ve soyut isimler
Zamirler
İşaret zamirleri
İsimlerde cinsiyet
Cümlede cinsiyet
Zayend di Ravekê de
İsim tamlaması
Belirsiz isimler
Tamlayanın belirsiz hali
Tamlayanın belirsiz hali
Olma fiili
Çoğul isimler
Soru zamirleri
“Hev” ve “Xwe” zamirleri 
İlgi zamirleri 
Tümleşik zamirler
Nitelik sıfatları
İşaret sıfatları
Sayı sıfatları

KÜRTÇE SÖZLÜ ANLATIM 
Dersin Dili: Kürtçe 
Dersin Düzeyi: Fakülte 
Dersin Staj Durumu: Yok 
Bölümü/Programı: Kürt Dili ve Edebiyatı 
Dersin Türü: Zorunlu 
Kodu KDE121 
Kredi AKTS: 4+7 
Dersin Amacı: Dersi̇n amaci bi̇r duygu veya düşünceni̇n, bi̇r konunun, bi̇r di̇lek veya i̇steği̇n di̇l araciliğiyla söz i̇le i̇fade edebi̇lmek. Sözlü anlatim günlük yaşamdaki̇ ev, okul, i̇şyeri̇ gi̇bi̇ alanlarda; topluluk önünde gerçekleşen sunum, panel, konferans gi̇bi̇ etki̇nli̇klerde yer alabi̇lmek. Sözlü anlatim herhangi̇ bi̇r metne bağli kalmaksizin yapilabi̇ldi̇ği̇ gi̇bi̇, yazili bi̇r metni̇n okuyabi̇lmek.


Hafta Konu 
1  SÖZLÜ ANLATIM NEDİR – I ? 
2  SÖZLÜ ANLATIM NEDİR – II 
3  ANLATIM TÜRLERİ – I 
4  ANLATIM TÜRLERİ – I I 
5  ANLATIM TÜRLERİ – I I 
6  ANLATIM VE CÜMLENİN ÖNEMİ 
7  EŞ ANLAMLI KELİMELERİN ÖNEMİ 
8  CUMLEDE DOLAYLI VE DÜZ ANLATIM 
9  ANLATIMDA KÜLTĞREL ÖĞELER 
10  DİL VE MANTIK UYUMU 
11  ANLATIM BOZUKLUKLARI 
12  UYGULAMA – I 
13  UYUGULAMA – II 
14  UYGULAMA - III 
 
KÜRTÇE SENTAKS T+U+ 2 

Dersin Dili: Kürtçe 
Dersin Düzeyi: Fakülte 
Dersin Staj Durumu: Yok 
Bölümü/Programı: Kürt Dili ve Edebiyatı 
Dersin Türü: Zorunlu 
Adı 
KÜRTÇE SENTAKS T+U +2 
Kredi AKTS 2+4 
Dersin Amacı: 
Temel cümle yapisini genel ve özel olarak tanimasi. Düz cümle ve devri̇k cümle farkini görebi̇lmesi̇. Cümleni̇n tamlayan gi̇bi̇ öğeleri̇ üzeri̇nde farkliliklari tanimasi, anadi̇l ve hedef di̇ller arasindaki̇ farklari tanimasi öğretim yöntem ve teknikleri:cümleyi̇ tanimasi, cümlede parça ve bütün i̇li̇şki̇si̇ni̇ yakalayabi̇lmesi̇, örnek cümlelerle di̇zi̇m ve anlatim farkini yakalayabi̇lmesi̇. 
Dersi Veren: 
Öğr.Gör Ayhan YILDIZ 
Hafta Konu 
1   SENTAKS NEDİR? 
2  TEMEL KÜRTÇE SÖZ DİZİMİ 
3  BELİRLİ VE BELİRSİZ HALLER 
4  EKLENME BAĞLANTISI 
5  NİTELEME BAĞLANTISI 
6  ŞAHIS ZAMİRLERİNİN KULLANIMI 
7  ÇATI KULLANIMI 
8  KİPLER VE ÖNEMİ 
9  ZAMAN DİZİMİ 
10  CÜMLENİN ÖĞELERİ 
11  YALIN CÜMLE TİPLERİ 
12  YALIN CÜMLE TİPLERİ 
13  YAN CÜMLE YAPISI 
14  KARIŞIK (KOMPLEKS) CÜMLE 
 
SEÇMELİ(EDEBİ ÇEVİRİ) 
Dersin Dili: Türkçe 
Dersin Düzeyi: Fakülte 
Dersin Staj Durumu: Yok 
Bölümü/Programı: Kürt Dili ve Edebiyatı 
Dersin Türü: Seçmeli 
Kodu 
KDE337 
Adı 
SEÇMELİ(EDEBİ ÇEVİRİ) 
T+U 
2 
Kredi AKTS 
23 
Dersin Amacı: 
Roman, hikaye, tiyatro metni, şiir, efsane, masal ve destan gibi edebi metinleri Türkçeden doğru ve tam olarak Kürtçeye çevirebilmek; aynı şekilde Kürtçeden bu tür metinleri Türkçeye çeviri biliminin kurallarına göre çevirebilmek.
Öğretim Yöntem ve Teknikleri:
Çeviri biliminin kuralları, Türkçe bir çeviri metnini inceleyebilir, Edebi eser çevirilerini inceleyerek, İngilizce ve Türkçe edebi kelime ve kavramları öğrenebilir. Kürtçe edebi yazınsal eserleri Türkçeye çevirebilir. 
Dersi Veren: 
Öğr.Gör Ayhan YILDIZ 
Haftalık konu
1  Edebi Çeviri ile ilgili kurallar 
2  Kürtçe bir öykünün okunması ve Türkçeye çevirisinin yapılması 
3  Türkçe bir öykünün okunması ve Kürtçeye çevirisinin yapılması
4  Kürtçe bir romandan bir bölümün okunması ve Türkçeye çevirisinin yapılması 
5  Türkçe bir romandan bir bölümün okunması ve Kürtçeye çevirisinin yapılması 
6  Türkçe bir tiyatrodan bir bölümün okunması ve Kürtçeye çevirisinin yapılması 
7  Kürtçe bir tiyatrodan bir bölümün okunması ve Türkçeye çevirisinin yapılması 
8  Türkçe bir şiirin okunması ve Kürtçeye çevirisinin yapılması 
9  Kürtçe bir şiirin okunması ve Türkçeye çevirisinin yapılması 
10  Kürtçe bir dini metnin okunması ve Türkçeye çevirisinin yapılması 
11  Türkçe bir dini metnin okunması ve Kürtçeye çevirisinin yapılması 
12  Türkçe bir destan metni Kürtçeye çevrilmesi 
13  Kürtçe bir destanın Türkçeye çevrilmesi 
14  Tekrara giştî 
 
KÜRT HALK EDEBİYATI ANLATI TÜRLERİ-I 
Dersin Dili: Türkçe 
Dersin Düzeyi: Fakülte 
Dersin Staj Durumu: Yok 
Bölümü/Programı: Kürt Dili ve Edebiyatı 
Dersin Türü: Zorunlu 
KÜRT HALK EDEBİYATI ANLATI TÜRLERİ-I 
T+U Kredi AKTS 
2+2+4 
Dersi Veren: Öğr.Gör Ayhan Yıldız 
Dersin Amacı: 
Kürt halk edebiyatının manzum ve mensur anlatı türleri hakkında bilgi vererek bunların özelliklerini kavratmak. 
Öğretim Yöntem ve Teknikleri: 
Halk edebiyatı kapsamında sözlü kültürün önemi ve kapsamı. Yazılı edebiyat ve sözlü edebiyat. Kürt halk edebiyatında sözlü ürünlerin yeri ve önemi. Manzum ve sözlü Kürt halk edebiyatı ürünleri. Qewlêrk, mamik, zûgotinok, lorî, destan, mîtolojî, çîrok, çîrçîrok, gotinên pêşiyan ..
Haftalık konu:
1 Halk Edebiyatının tanımı ve kapsamı. 
2 Halk edebiyatı kapsamında sözlü kültürün önemi ve kapsamı. 
3  Sözlü Edebiyat. 
4  Yazılı edebiyat ve sözlü edebiyatın karşılaştırılması. 
5  Kürt halk edebiyatında sözlü ürünlerin yeri ve önemi. 
6  Manzum ve sözlü Kürt halk edebiyatı ürünleri. Qewlêrk. 
7  Mamik. 
8  Vize sınavı. 
9  Zûgotinok. 
10  Lorî. 
11  Destan ve Mîtolojî. 
12  Çîrok ve Çîrçîrok. 
13  Gotinên pêşiyan. 
14  Final sınavı. 
 
DERSİN KODU: KDE 117
DERSİN ADI:  Kürtçe İmla
T+U+T: 4+0+4
ZORUNLU/SEÇMELİ: Zorunlu
AKTS:  4

Kürtçenin standart bir biçimde yazılmasına yönelik kuralların öğretilmesi
Noktalama işaretleri
İsmin hallerinin doğru şekilde yazılması
Başka dillerde geçen kelimelerin doğru bir biçimde yazılması 
Sade ve bileşik fillerinin yazım kuralları
Mastarların yazım kuralları 
Etken ve edilgen çatının doğru yazım kuralları
İzafe ile belirli ve belirsiz isimlerin yazım kuralları
Ergatiflik yapısı ile bükümlülük yapısının doğru yazım kuralları

DERSİN KODU: KDE 124
DERSİN ADI:  Kürtçe –Türkçe Çeviri
T+U+T: 4+0+4
ZORUNLU/SEÇMELİ: Zorunlu
AKTS:  7

Genel olarak çeviri ve çeviri yöntemleri
Türkçe ve Kürtçe dillerinin genel yapısı 
Çeşitli metin türlerinde bu dillerin hedef ve kaynak dilller olarak birbirlerinin çevrilmesinde karşılaşan zorluklar 
Bu dillerde atölya tarzında çeviri etkinlikleri
 
DERSİN KODU: KDE215
DERSİN ADI:  KLASİK EDEBİYAT BİLGİSİ-I
T+U+T: 3+0+3
ZORUNLU/SEÇMELİ: .Zorunlu
AKTS:  7

Edebiyatın tanımı, bir sanat ve bilim dalı olarak edebiyat, edebiyatın dalları.
Batıda klasik kavramı, klasik Kürt edebiyatı. 
Klasik Kürt edebiyatının kaynakları ve tarihi gelişimi.
Klasik Kürt edebiyatının alt bilim dalları, nazım şekilleri, nazım ve şiir kavramları
Mahlas ve Klasik Kürt edebiyatında mahlasın özellikleri.
Eser türleri olarak divan, divançe, mecmua ve manzume kavramları.
Nazım şekillerini meydana getiren öğeler, nazım şekillerinin şematik olarak gösterilmesi, nazım şekli ve tür ilişkisi.
Kaside’nin tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Gazel’in tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Mesnevi’nin tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Temel musammatlar’ın tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Tazmin musammatlar’ın tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri.
Mürekkeb şekillerin tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Türemiş şekillerin tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 
Küçük nazım şekillerinin tarihi gelişimi, dış yapı özellikleri ve türleri. 

DERSİN KODU: KDE220
DERSİN ADI:  KLASİK EDEBİYAT BİLGİSİ-II
T+U+T: 3+0+3
ZORUNLU/SEÇMELİ: .Zorunlu
AKTS:  7

Edebiyatta ahenk ve musiqi kavramları ile vezin ve vezin çeşitleri
Aruz vezni ve aruz vezninin birimleri (hece, tef’ile, kalıp ve bahirler)
Aruz vezninin uygulanışı ile şairlerin uygulamada başvurdukları istisnai haller
Kürt edebiyatında aruzunun özellikleri  
Kafiye ve özellikleri
Redif ve özellikleri 
Nazımda ritmi sağlayan diğer unsurlar
Belagat ve ilgili kavramlar (me’ani, beyan, bedi’)
Şekil ile ilgili sanatlar
Ses ile ilgili sanatlar
Kelime tekrarı ile ilgili sanatlar
Anlam ve düşünce ile ilgili sanatlar
Alıntılama ile ilgili sanatlar
Deşifrasyon ve dil ile ilgili sanatlar

DERSİN KODU: KDE413
DERSİN ADI:  KLASİK KÜRT EDEBİYATI TARİHİ-III
T+U+T: 3+0+3
ZORUNLU/SEÇMELİ: .Zorunlu
AKTS:  7

XIX yüzyılın ikinci yarısından birinci dünya savaşına kadar geçen sürede Osmanlı imparatorluğu ile Kürtlerin siyasi, sosyal, dini durumuna genel bir bakış 
Halidi Nakşibendiliğinin İslam dünyası ve Kürt coğrafyasında yayılışı
Tekke edebiyatı kavramı ve Halidilik
Mevlana Halid ve döneminde yaşayan Halidi şairler
Halidiliğin Nehri koluna bağlı merkezlerde gelişen Kürt Edebiyatı
Halidiliğin Basret koluna bağlı merkezlerde gelişen Kürt Edebiyatı
Halidiliğin Tewile koluna bağlı merkezlerde gelişen Kürt Edebiyatı
Dönemin edebi özellikleri ve yenilikler
Bu dönemde İstanbul’da klasik Kürt edebiyatına genel bir bakış

DERSİN KODU: KDE 416
DERSİN ADI:  KLASİK KÜRT EDEBİYATI TARİHİ-IV
T+U+T: 3+0+3
ZORUNLU/SEÇMELİ: .Zorunlu
AKTS:  7

Birinci Dünya Savaşından günümüze siyasi ve sosyal duruma genel bir bakış 
Halidiliğin Nehri koluna bağlı şairler
Halidiliğin Basret koluna bağlı şairler
Halidiliğin Tewile koluna bağlı şairler
Bağımsız şairler
Bu dönemde gelişen didaktik şiir
Bu dönemde gelişen mevlid edebiyatı 
Bu dönemde Batı Kürtleri arasında gelişen milli edebiyat
Bu dönemde Güney Kürtleri arasında gelişen klasik türler

DERSİN KODU: KDE332
DERSİN ADI:  KLASİK KÜRT NESRİ
T+U+T: 2+0+2
ZORUNLU/SEÇMELİ: .Seçmeli
AKTS:  7

Nesir kavramı ve diğer ilgili kavramlar
Batıda ve doğuda bir edebi tür olarak nesrin gelişimi
Klasik Kürt nesrinin özellikleri 
XVI ve XVII. yüzyıllarda klasik Kürt nesrinin temsilcileri
XVIII ve XIX. yüzyıllarda klasik Kürt nesrinin temsilcileri
XX. yüzyılda klasik Kürt nesrinin temsilcileri
Günümüzde klasik Kürt nesrinin temsilcileri
Sorani Kürtçesinde klasik nesre genel bir bakış 
Klasik Kürt nesrinin tematik özellikleri 

DERSİN KODU: KDE 226
DERSİN ADI:  Dilbilime Giriş
T+U+T: 2+0+2
ZORUNLU/SEÇMELİ: Zorulu
AKTS:  3

Dilbilimin temel kavramlarını tanıma ve bunları ifade etme,
Dilbiimin alt dalları ifade etme ve alt dalların Kürtçeyle ilişkisini kurma,
Dilbilimi Ferdinand de Saussure öncesi ve sonrasına göre sınıflandırma, bu iki dönemin temel özelliklerini ifade etme,
Temel dil felsefesi okullarını tanıma, bu okulların temel özelliklerini ifade etme,
Kürtçenin lehçelerinde yapılmış olan dilbilim çalışmalarını açıklama,
Kurmancca yapılmış olan dilblim çalışmaları ve bu lehçede yapılmış olan dilbilim dilbilim tanımlamalarının ifade edebilme,
Soranca yapılmış olan dilblim çalışmaları ve bu lehçede yapılmış olan dilbilim dilbilim tanımlamalarının ifade edebilme,
Zazaca yapılmış olan dilblim çalışmaları ve bu lehçede yapılmış olan dilbilim dilbilim tanımlamalarının ifade edebilme,
Dilbilimin alt dalları açısından Kürtçede yapılmış olan çalışmaları sınıflandırma,

 
DERSİN KODU: KDE 327
DERSİN ADI:  Kürtçe Grameri (Kirmancki/Zazaki) II
T+U+T: 2+0+2
ZORUNLU/SEÇMELİ: Zorunlu
AKTS:  4

Zazaca alfabe 
Zazaca İsimler
Zazacada isim tamlaması
Zazacada ismin halleri
Zazacada sıfat tamlaması ve sıfatlar
Zazacada zamirler
Zazacada zarflar
Zazacada edatlar ve bağlaçlar
Zazacada fiiller
Zazacada şimdiki zaman
Zazacada geniş zaman
Zazacada gelecek zaman
Zazacada emir kipi
Zazacada istek ve dilek kipleri
Zazacada gereklilik kipi
Zazaca sentaktik çözümlemesi

 
Dersin Adı: Kürt Dilinin Morfolojisi
Dersin kodu: KDE 122
AKTS: 7
Kredi: 7

Dersin Amacı:
Kürt Dilinin Morfolojisi dersiyle amaçlanan, Morfoloji ve morfolojinin temel kavramlarını tanımlayarak, sözcük yapısı ve söcük yapımı üzerinde durarak, Kürtçe’nin morfolojisinin ayrıntılı bir analizini yapmaktır. Bununla birlikte, fonoloji ile sentaks arasında bir hat olan morfolojinin fonoloji ve sentaks ile olan ilişkisini ortaya koymaktır. 

Haftalık İçerik
Morfoloji ve Morfolojinin temel kavramları
Sözcük yapımı
Verimlilik ve yaratıcılık
Sözcük türleri
Yapımsal morfoloji
Çekimsel morfoloji I (Izafe)
Çekimsel morfoloji II (Cinsiyet ve Durum)
Çekimsel morfoloji III (Fiilsel Çekim)
Tipoloji
Mofrofonoloji
Morfosentaks