Anız, tarımsal faaliyetin sonunda tarlada ekili olan ürünün biçilmesinden sonra geriye kalan kök ve sap gibi kısımlara verilen isimdir. 2014 yılı FAO istatistiklerine göre Dünya genelinde %48 Mısır, %24 çeltik, %23 buğday ve %5 şeker kamışı anızı yakılmaktadır.

Anız yakmanın yanlızca Türkiye’nin bir sorunu olmadığı Çin, Hindistan ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerin ürün kalıntılarını en çok yakan ülkeler olduğu görülmektedir.  Bu ülkeleri Brezilya, Endonezya ve Rusya Federasyonu takip etmektedir. Afrika ise hasat edilen alanın hektar başına en yoğun kalıntı yakma oranlarına sahiptir. Aynı zamanda anız yakmanın en hızlı arttığı İlk 20 yakıcı arasında (toplamda) Meksika ve Tanzanya en yoğun yakıcılar olarak öne çıkarken, onları Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri ve Nijerya takip etmektedir.

Tahılların biçme yüksekliğine bağlı olarak 1 dekarda alanda yaklaşık olarak 150-200 kg anız oluşmaktadır. 2023 yılında Mardin ilinde 2.3 milyon dekar alanda hububat (buğday ve arpa) ekilişi yapıldığı bunun sonucunda en az 345 bin ton anız oluşturmuştur.

Çevre şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığının verilerine göre 2015 -2017 yılları arasında en fazla anız yangını cezası kesildiği bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesinde olmuştur, Bölge içerisinde ise Mardin ilinin 3. sırada olduğu görülmektedir.

Bölgemizde anızın sorun olmasının başlıca nedeni tahıl sap ve köklerinin Karbon/Azot oranın yüksek olması, toprakta yeterli nem ve azotun olmaması sıcaklığın çok yüksek olması, toprağın organik madde içriğinin düşük olması bu kalıntıların ayrışma sürecini olumsuz biçimde etkilemektedir. Özellikle 2. ürün yetiştiriciliği yapan çifçilerimiz tarlanın hızlı bir şekilde temizlenmesi, kolay bir şekilde toprak işlemesi yapmak, sonraki yetiştireceği ürün için uygun tohum yatağı hazırlamak, Yabancı kontrolü, bitkisel hastalık ve zararlılar ile mücadele amacıyla anız yaktıkları görülmektedir. Bu düşünceleri kısa vadede doğru olabilir ancak uzun vadede hem kendilerine hemde çevreye dönüşümü olmayacak zararlar vermektedirler.

Anız yangınlarını önlemek için bazı ülkelerin alıdığı tedbirler bazı ABD eyaletleri, yakma işlemini belirli günler, saatler ve atmosferik koşullarla sınırlandırmak için bir izin sistemi kullanmaktadır; bu şekilde anız yangınlarını yönetebilmiş veya engelleyebilmiştir. Avrupa Birliği'nin üye ülkelerinin çoğunda ise saman ve anız yakılması ise yasaklanmıştır. Ülkemizde de olduğu gibi birçok ülke de ise para cezaları uygulanmaktadır.

Anız yangınlarını azalmak için eğitim ve yayım faaliyetlerinin artırılması, biçerdöverler ile yapılan hasad işleminin toprak yüzeyine yakın mesafede yapılması, saman yapımı için biçerdöverlere özel aparat takılması, anıza ekim makinalarının yaygınlaştırılması, Anız artıklarının kâğıt sanayi, biyokütle üretimi, ethanol üretimi ve benzeri alanlarda değerlendirilmesi mümkündür. Bu nedenle bölgede kamu ve özel sektör öncülüğünde selüloz fabrikası, enerji santrali kurulması ya da hayvancılığın geliştirilmesi önem arz etmektedir.

 Anız yangınlarının önlenmesi amacıyla Mardin Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Tarım Bilimleri Ve Teknolojileri Fakültesi Ve Kızıltepe Meslek Yüksekokulu öncülüğünde kamu kurum ve kuruluşları, STK’ların ve tarımla ilgili tüm paydaşların içerisinde yer aldığı bir çalıştay düzenlemeyi düşünmekteyiz.