(Resmi Gazete Tarihi: 10.04.2002 Resmi Gazete Sayısı: 24722)

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ 
HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve Kapsam
Madde 1- Bu Yönetmelik, yükseköğretim kurumlarında öğretim üyeleri ve doktora, tıpta uzmanlık, ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacılar tarafından yönetilen bilimsel araştırma proje tekliflerinin değerlendirilmesi, kabulü, desteklenmesi, bunlara ilişkin hizmetlerin yürütülmesi, izlenmesi, sonuçlarının değerlendirilmesi ve kamuoyuna duyurulması ile ilgili usul ve esasları düzenlemek amacıyla çıkarılmıştır.

Dayanak
Madde 2- Bu yönetmelik 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 4684 sayılı Kanunla değişik 58 inci maddesine dayanılarak düzenlenmiştir.

Tanımlar
Madde3- Bu Yönetmelikte geçen kavramların tanımları aşağıda belirtilmiştir.) Yükseköğretim Kurumu: Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitüleridir.b) Yükseköğretim Kurumu Yönetim Kurulu: Üniversite ve Yüksek Teknoloji Enstitüsü Yönetim Kuruludurc) Komisyon: Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonudur.d) Bilimsel Araştırma Projesi: Tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime evrensel veya ulusal ölçülerde katkı yapması, ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenen bilimsel içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek projelerdir.e) Proje yöneticisi: Projeyi teklif eden, hazırlanmasından, yürütülmesinden sorumlu olan öğretim üyeleri ile doktora, tıpta uzmanlık, ya da sanatta yeterlik eğitimini tamamlamış araştırmacılardır.f) Araştırmacı: Bilimsel araştırma projesinin yürütülebilinesi için proje yöneticisi tarafından proje ekibinde gösterilen öğretim elemanıdır.
 

İKİNCİ BÖLÜM

Bilimsel Araştırma Projelerinin Kabulü, Değerlendirilmesi, Desteklenmesi ve İzlenmesi

Komisyon
Madde 4- Amaç ve Kapsam maddesinde belirtilen görevlerin yürütülmesi için Rektör veya görevlendireceği bir Rektör Yardımcısının başkanlığında Fen, Sağlık, Sosyal ve Eğitim Bilimleri Enstitüleri müdürlerinden ve Senatonun önerisiyle Rektör tarafından görevlendirilen, uluslararası atıf endekslerince taranan dergilerde yayını olan ve/veya yayınlarına bu endekslerce taranan dergilerde atıf yapılan en az üç en çok yedi öğretim üyesinden oluşan bir komisyon kurulur. Komisyon üyeleri, yükseköğretim kurumunda var olan bilim dalları arasında denge gözetilmek suretiyle dört yıl için görevlendirilir. Süresi biten üye aynı usulle yeniden görevlendirilebilir. Asli görevleri nedeniyle Komisyonda bulunan üyelerin her ne şekilde olursa olsun esas görevlerinden ayrılmaları halinde Komisyondaki görevleri de kendiliğinden sona erer.

Komisyonun görev yetki ve sorumlulukları
Madde 5- Komisyonun görev, yetki ve sorumlulukları; ilgili Yükseköğretim Kurumunun Senatosunca çıkarılacak bir yönerge ile düzenlenir.

Başvuru ve Değerlendirme
Madde 6- Araştırma Projeleri için başvuru ve değerlendirme takvimi her yıl Komisyon tarafından belirlenerek ilan edilir. Proje başvuruları, projenin gerekçesinin, önceliğinin, bütçe ve personel dökümünün ayrıntılı olarak yer aldığı "Proje Başvuru Formu" ile yapılır.

Araştırma projelerinin seçiminde dikkate alınacak ilkeler
Madde 7- Araştırma projeleri, yükseköğretim kurumunun uzman elemanı bulunan her dalı ile ilgili olarak, Beş Yıllık Kalkınma Plan hedeflerine, yükseköğretim kurumu yönetim kurulunun belirlediği üniversite bilim politikasına veya ülke bilim politikasına uygun konulara öncelik verilerek değerlendirilir ve seçilir. Araştırma projelerinin evrensel ve ulusal bilime, ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması esastır.ştırma projelerinin seçimi ve desteklenmesinde; temel bilimler içerikli; sonuçları uygulamaya dönük; kaynakları ve faaliyetleri bakımından çok katılımlı, çok merkezli, kurumlar arası, uluslararası ve disiplinler arası nitelikteki projelere öncelik verilebilir. Lisans üstü tez araştırmaları da araştırma projeleri kapsamında desteklenebilir.

Araştırma Projelerinin Kabulü, Yürütülmesi ve Sonuçlandırılması
Madde 8 — (Başlığıyla birlikte değişik:RG-25/07/2003-25179)Araştırma Projeleri; Komisyon tarafından ayrıntıları da belirtilen bir raporla kabulüne karar verilmesi ve bu raporun Rektör tarafından onaylanması ile kabul edilir ve raporda yer alan esaslara göre yürütülür ve sonuçlandırılır.

Proje raporları
Madde 9- Kabul edilen bir projenin yöneticisi, Komisyona altı ayda bir geçmiş dönemdeki çalışmalarla ilgili bilgilerin yer aldığı ara raporlar sunar. Ara raporlar Komisyon tarafından incelenir. Bir yılı aşan projelerin sonraki dilimleri ile ilgili maddi desteğin devamı Komisyonun olumlu görüşüne tabidir.

Sonuçların duyurulması 
Madde 10- Rektörlük her yılın sonunda desteklenen, kapsama alınan, devam eden ve tamamlanan projeler hakkında Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına özet bilgi verir. Bu bilgiler internet aracılığıyla kamuoyuna duyurulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Özel Ödenek ve Ödeneklerin Kullanımı

Özel Ödenek
Madde 11- Bilimsel araştırma projelerinin finansmanında kullanılmak üzere aşağıda belirtilen gelirler, Maliye Bakanlığınca ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilmek suretiyle kullanılır.) Yükseköğretim kurumunun döner sermaye işletmelerinden, öğretim üyelerinin doğrudan veya dolaylı katkısı olup olmadığına bakılmaksızın, elde edilen her türlü gayrisafi hasılatın yüzde 10'undan az olmamak üzere, Yükseköğretim kurumu yönetim kurulunun belirleyeceği oranda aktarılacak tutarlar,b) Bilimsel Araştırma Projelerinden elde edilen gelirler,c) Bilimsel Araştırma Projeleri için yapılacak bağış ve yardımlar,d) Yükseköğretim kurumu yönetim kurulunun izni ile yükseköğretim kurumunun yurtiçindeki veya yurtdışındaki kuruluşlarla yapacağı ortak araştırmalar için ilgili kuruluşlar tarafından ödenecek tutarlar,e) Diğer gelirler,Araştırma Projelerinin geliri olarak (a) bendinde belirtilen tutarlar, döner sermaye saymanlığınca tahsilatı takip eden ayın ilk haftası içinde Bütçe Dairesi Başkanlığının ilgili hesabına yatırılır. Süresi içinde yatırılmayan tutarların tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.ıda belirtilen ve Bütçe Dairesi Başkanlığı hesabına yatırılan tutarlar, Maliye Bakanlığınca ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilir.Bu suretle ödenek kaydedilen miktarlardan yılı içerisinde harcanmayan tutarları ertesi yıl bütçesine devren özel gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Ödeneklerin kullanımı
Madde 12- (Değişik birinci fıkra:RG-28/02/2005-25741) Yukarıda belirtilen esas ve usullere göre özel ödenek kaydedilen tutarlar ile yükseköğretim kurumu bütçesine bu amaçla konulan ödenekler; bilimsel araştırma projeleri için gerekli, proje süresi ile sınırlı olmak üzere çalıştırılacakların harcamaları, yolluk, hizmet alımları, tüketim malları ve malzeme alımları, demirbaş alımları ile makine ve teçhizat alımları ve buna ilişkin diğer giderler için kullanılır.ırım Programında yer alan bilimsel araştırma projelerine ilişkin değişikliklerde, Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar hükümleri uygulanır.ırım karakterli bilimsel araştırma projelerinden özel ödenekle karşılanacak olanların, özel gelir ve özel ödenek kaydının yapılmasını müteakip Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca yatırım projeleri ile ilişkilendirildikten sonra kullandırılır.

Mali hükümler
Madde 13- Bilimsel Araştırma Projeleri için görevlendirilecek mutemetlere verilecek azami avans ve açılacak kredi miktarı her yıl Bütçe Kanununun (İ) işaretli cetvelinde, 1050 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinin (A- a) bendi uyarınca iller için belirlenen parasal limitin altı katına kadar yükseköğretim kurumu yönetim kurulu tarafından belirlenir.mutemet aldığı avanstan harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri en çok bir ay, açılan kredilerden harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri ise en çok üç ay içerisinde saymanlığa vermekle yükümlüdür.işin tamamlanmasından sonra veya mali yılın sonunda bu sürelerin dolmasını beklemeksizin avans veya kredi artığını iade etmek, henüz mahsubunu yaptırmadığı harcamalara ait belgeleri vermek ve varsa artan parayı saymanlığa iade etmek suretiyle mahsup işlemini gerçekleştirmek zorundadır. Bu şekilde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için yeniden avans verilemez, kredi açılamaz.ıkları avansın mahsubunu yapmayan mutemetler hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.ve kredi işlemlerinde Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği eki belgeler aranır.

Proje mutemetleri
Madde 14- Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında yürütülecek avans ve kredi işlemlerinde yükseköğretim kurumuna bağlı her fakülte, yüksekokul, enstitü gibi birimler ile farklı mahallerde yürütülen projeler için birer mutemet görevlendirilir. Mutemet sayısının yeterli olmadığı gerekçesiyle yapılacak müracaat üzerine bu sayıyı arttırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Ayniyat kayıtları
Madde 15- Proje kapsamında alınan teçhizatlar ayniyat kaydını müteakip ilgili birimin ayniyat mutemedine zimmetlenir.

Proje süresi
Madde 16- Araştırma projeleri en çok üç yıl içinde tamamlanır. Proje yöneticisinin talebi üzerine, Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu kararı ile ek süre veya ilave kaynak verilebilir. Ek süre bir yıla, ilave kaynak ise toplam proje maliyetinin yüzde 50'sine kadar artırılabilir.

Telif hakları
Madde 17- Projeden elde edilen bilimsel sonuçların telif hakkı ilgili yükseköğretim kurumuna aittir.

Uygulanacak hükümler
Madde 18 - Bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında genel hükümler uygulanır

Yürürlükten kaldırma
Madde 19- 20/5/1984 tarihli ve 18406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2547 Sayılı Kanunun Değişik 58 inci Maddesi Gereğince Kurulacak Üniversite Araştırma Fonlarının Kullanım ve Yönetim Esaslarına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük
Madde 20- Maliye Bakanlığı ve Sayıştay görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik, 1/1/2002 tarihinden geçerli olmak üzere Resmi Gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 21- Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı ve Üniversite Rektörleri yürütür

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ

HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 10/4/2002 tarihli ve 24722 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Projeleri Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

 “Enstitü müdürleri dışındaki komisyon üyeleri; görev, yetki ve sorumluluklarını yerine getirmediklerinin tespit edilmesi halinde, Senatonun önerisi üzerine Rektör tarafından görev süreleri dolmadan görevden alınabilirler.”

MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı ve Üniversite Rektörleri yürütür.